Bugün, kripto para dünyasında tartışmalara neden olan kapalılık odaklı izlenemez kripto paraları ele alacağız.
Belli bir kesim, bu paraların saklılık özelliğine güvenmiyorken; büyük bir kesim de bu sistemi akılcı ve emniyetli bulup, kendine daha yakın hissediyor. Pekala, bu tartışmalı kripto paralar nasıl varlıklarını sürdürüyorlar? Ve bu kripto paralar hangileridir?
İşte, tüm bu soruların cevapları…
Monero
Gizlilik odaklı para deyince birinci akla gelen Monero’dur. 2014 yılında piyasaya sürülen kripto para, Bytecoin’in fork’udur.
Kısaltması XMR olan Monero; suratı, kapalılığı ve inançlı oluşuyla ön plana çıkan bir yeni dünya parası. Öteki kripto paraların tersine Monero’da kullanıcılar bir nevi kendi kendinin bankasıdır; başka beşerler bakiyenizi göremez ve süreçlerinizi takip edemez. Bu sebeple Monero’da inançla süreç ve harcama yapabilirsiniz.
Monero’da tüm süreçlerin çıkış noktasını, ölçüsünü ve varış noktasını gizlemek ismine halka imzalar, bilinmeyen halka süreçler ve bâtın adresler kullanılır. Halka imzalar bir kümeye yahut halkaya dahil, yani anahtara sahip tüm kullanıcıların atabileceği dijital imzalar olarak tanımlanır. Kümede herkes imza atma yetkisine sahip olsa da imzayı ceddin kimliği bilinmez. Monero başka kripto paralarda feragat edilen zımnilik elementine dair hiçbir ödün vermeden tümüyle merkeziyetsiz bir kripto paranın vaat edebileceği her şeyi kullanıcılarının kullanımına sunar.
Gizlilik tasasıyla yola çıkan Monero’nun kodu büsbütün sıfırdan geliştirilmiştir. Şu ana dek onlarca geliştirici Monero’ya katkıda bulundu, bulunmaya devam ediyor. Cüzdan adresleri halka açık Blockchain’den görüntülenemeyeceği için Monero’da kimse süreçlerinizin takibini yapamaz. Bu durumu “ağ görünmezliği” sağlayan Kovri projesi perçinliyor. Proje I2P (Görünmez İnternet Projesi) node’ları ile süreçleri şifreleyip yönlendirir ve ağın sizi izlemesini maniler.
Temel yapıtaşlarının hayli kuvvetli olduğu Monero belli özellikleriyle ön plana çıkıyor ve rakiplerinden ayrılıyor. Tüm bu özelliklerinden ötürü Monero, piyasa içinde inançlı algılanan bir para ünitesi olarak tanımlanıyor. Monero’da gönderen, alıcı ve gönderilen ölçü, üçüncü şahıslar tarafından görülemez.
Verge
Monero ile birebir yılda doğan ve birinci ismi DogeCoin Dark olan Verge, açık kaynak kodlu bir kripto para ünitesidir. İsmi, 2016 yılında Verge olarak değiştirildi. Kripto para ünitesi Monero’yu örnek alan, zımnilik asıllı bir süreç siyaseti yürütmeyi hedeflemektedir.
Verge direkt süreç yapabilmenize imkan verirken birebir vakitte gizliliğinizi de göz önünde bulunduruyor. Dünyanın dört bir yanında bulunan kullanıcıları Blockchain teknolojisinin imkanlarıyla buluşturarak onlara kaliteli hizmetler sunmayı hedefleyen Verge ile süratli, inançlı ve bilinmeyen niteliklere sahip kripto para süreçleri yapabilmek mümkün. Ayrıyeten Verge işletmelere ya da ferdî kullanıcılara esnek ödeme yapabilme hizmeti de vermektedir.
Verge, kripto para kullanıcılarına imzasız ve inançlı süreçler sağlıyor. Açık kaynaklı bir yazılım olma özelliğini taşıyan Verge toplulukta alınan kararlar doğrultusunda yönetiliyor. Rastgele bir ICO ile fonlanmadığı bilinen Verge’nin kısaltması ise XVG’dir.
Kullanıcılarının saklı süreçler yapabilmelerine imkan veren Verge, TOR ve I2P üzere zımnilik odaklı ağları kullanmaktadır. Buna nazaran kullanıcıların IP adresleri büsbütün gizlenmekte, böylelikle Verge kullanılarak yapılan süreçler izlenemez olmaktadır.
Gizlilik Odaklı Kripto Paraların Geleceği Var mı?
En tanınan olan kapalılık odaklı paraların özellikleri bu halde. Artık biraz da bu paraların geleceğinden, pozisyonlarından bahsedelim.
Her vakit belirttiğimiz üzere, kripto para dünyası için keskin yorumlarda bulunmak hakikat olmaz. Aslında hiçbir yatırım kanalı ve borsa için bu yorumlamalar yapılamaz. Yalnızca müşahedelerden varılan birtakım sonuçlar ve iddialar olabilir. Bu varsayımlardan biri de saklılık odalı kripto paraların paha kazanma ihtimalidir.
Şöyle ki; kripto paralar değerli bir yatırım aracı haline gelmiş olabilir ancak hala resmileşmiş değiller. Devletlerin tanıdığı bir para haline de gelmediler ki kimi ülkeler kesin bir kararla kripto paraları yasaklamış durumda. Bunun en kıymetli sebebi ise inançlı olmamalarının düşünülmesi ve sanal bir yatırım aracı olarak görülmelerinden kaynaklanıyor.
Gizlilik odaklı kripto paralar, sanal olma özelliklerini korumakla birlikte güvenlik konusunda insanların önyargılarını kırabilir, tedirginliklerini yok edebilir ve yatırım yapmalarını kolaylaştırabilir. Hatta yeni yatırım yapmaya başlayanlar kolay yolda çıkar sağlayabilirler. Sağlam olmak bu ekosistemdeki en değerli etken. Tüm paralar, yüksek güvenlik düzeyiyle oluşturuldu ve bunu muhafaza çalışmalarında olabilir ama zımnilik direkt güvenliği destekliyor.
Zaman içerisinde neler olur bilemeyiz. Lakin uzmanların ön görüleri, saklılık odaklı paraların çoğalacağı ve onlara olan taleplerinin artacağı tarafında.